Posted by: heart4kidsadvocacyforum | January 18, 2025

Ngaahi Lea Fakaepalōfita mei he Ngaahi Kuí Popoaki #5-Tonga

Ko e Ako ke Hu ki Hotau Tukufakaholo

‘Oku ou fanongo ki he le’o ‘o ha ngaahi kui ‘e toko tahaafe ‘oku nau ui kitautolu ke tau ngaue he taimi ni,

Na’e ‘ikai ha manavasi’i ‘i he ongo ‘o ‘ena popoaki, na’e mahino, na’e nounou mo ongo mo’oni ki hoku loto.  ‘Oku ou ‘ilo’i ‘oku nau fanongo mo mamata ‘i he feitu’u ‘oku ‘i ai e fa’ahinga ‘o e tangata.  ‘Oku nau ‘ilo’i kakato kapau he ‘ikai ke tau taukave’i ‘a e ngaahi ‘elemēniti ‘oku hoko mai ‘i he hili ‘a e fa’ahinga ‘o e tangatá ke kaiha’asi meiate kitautolu ‘etau tau’atāiná, ngeiá, mo ‘etau totonu fakatāutahá, te tau mo’ulaloa ki he ngaahi mālohi ‘o e fakapo’ulí mo e ngaahi taumu’a koví. ‘Oku ‘ikai ko e me’a ‘eni ‘oku fie ma’u ‘e he’etau ngaahi kuí ma’atautolú.  ‘Oku nau ui kitautolu ke tau ‘ā hake ki he mālohi ‘o hotau potó, fakatu’asinó, pea ‘oku mahulu atu ia ‘i he me’a kotoa pē ‘oku hoko ‘i hotau tu’unga fakalaumālie mālohí, ko hotau teunga taú mo e pā ‘o e malu’í mo e fakahaofí.  ‘Oku nau fie ma’u ke tau ‘ilo’i ‘oku ‘ikai ke tau tuenoa!  Fakafokifā pē, kuo fakafonu au ‘e he fo’i hivá ni, pea na’e lava ke u ongo’i ha ivi ‘okú ne ‘ākilotoa au, neongo ‘oku tau ‘i ha feingatau ma’a ‘etau mo’uí, ka ‘e ikuna’i ‘e he leleí ‘a e koví! 

Ko kitautolu ‘a e maama te ne ulo atu ‘a e fakapo’ulí.  ‘Oku tau uouangataha mo e mālohi fakalangi ma’ama’a ‘o ‘etau ngaahi kuí.  Kuo nau ‘a’eva ‘i he feitu’u ‘oku tau ‘a’eva aí!  Kuo nau tu’u ma’u ‘i he mala’e tau ‘o e ngaahi faingata’a kotoa pe na’e fakamalohi’i kinautolu ke nau tau.  Na’á na ngāue ‘aki ‘ena tuí, potó, mo e potó ke tongi ‘aki e mo’oni ‘o e me’a na’á na fie ma’u ke fakahā ma’a ‘ena mo’uí pea mo e mo’ui ‘a ‘ena fānaú. Na’e ‘ikai ke nau teitei fo’i!  Na’e ‘ikai ke nau teitei tukulolo!  Na’e fakatokanga’i kinautolu ‘e he’enau ngaahi hiva ‘o e loto-to’a, pea kuo mau ma’u ‘a e ngaahi me’a fakalaumalie ko ‘eni ke faka’aonga’i ko ha fakahinohino mo ha lototo’a ke tali ‘aki ‘enau “ui ke ngaue”.  Ko e fo’i hiva na’a nau ‘omi kiate au he ‘aho ni ko e “Sosiua fe’unga mo e tau”-

Loto-to’a pea tokanga:

Fe’unga ‘a Sosiua mo e tau takatakai ‘i Selikoó

Takatakai ‘i Selikoo

Fe’unga ‘a Sosiua mo e tau takatakai ‘i Selikoó

Pea ‘oku tumblin’ hifo ‘a e ngaahi holisi.

‘Oku ‘afio’i ‘e he ‘Otua ‘oku

Fe’unga ‘a Sosiua mo e tau takatakai ‘i Selikoó

Takatakai ‘i Selikoo

Fe’unga ‘a Sosiua mo e tau takatakai ‘i Selikoó

Pea ‘oku tumblin’ hifo ‘a e ngaahi holisi.

Te mou lava ‘o talanoa fekau’aki mo ho’omou kau tangata ‘a Kitioné

Te ke lava nai ‘o ‘ilo’i ho’o kau tangata ‘a Saula

‘Oku ‘ikai ha taha ia ‘e hange ko e motu’a lelei ko Sosiua

‘I he tau ‘o Selikoó

Ka na’á ne tu’u loto-to’a mo loto-to’a

Ko hono to’ukupú ‘a e fakamo’uí

Na’e kaila ‘a Sosiua, “‘alu ‘o puhi ‘a e me’atui”,

“He ‘ikai lava ‘e he tevolo ‘o fai ha kovi kiate koe”.

‘Oku ‘afio’i ‘e he ‘Otua ‘oku

Fe’unga ‘a Sosiua mo e tau takatakai ‘i Selikō, Selikoó, Selikoó

Fe’unga ‘a Sosiua mo e tau takatakai ‘i Selikoó

Pea na’e hoko mai ‘a e ngaahi holisi tumblin ‘

Hifo, ki lalo, ki lalo, ki lalo, ‘o ngangana hifo.


Leave a comment

Categories