Heart4kidsadvocacyforum's Blog

Ūpoko 11

Te Whanaungatanga Mure Ore

Ko ngā tamariki te koha tino nui ki te tangata.

I tēnei rā ka tiritiri ahau i tētahi wāhanga o te Ūpoko 11 o taku pukapuka- “Embracing the Gift of Parenthood: How to Create a Loving Relationship with Your Children”.

E wātea ana: Amazon me Barnes and Noble tae atu ki Xlibris.

He whakamātau noa iho tēnei o te ūpoko!

Maumahara

“Ko te wā tēnei o te whatu o te āwhā mārire o te taitamarikitanga me te mania taiohi.  Kaua ngā tāngata katoa o te whānau e ora anake, engari kia tupu!”!

I roto i tō mātou whare ko te taimau kāore i rerekē ka taea e mātou te whakaū i a mātau ko-

“I tino manawanui o mātau mātua ki te mahi ki a mātau i a mātau e taitamariki ana.  Te mea papû roa, aita roa te mau ture e te mau ture o to matou fare i taui.  I tūmanakohia noa iho koe kia nui ake te kawenga mo ō mahi.”

Ūpoko Tekau mā Tahi

Te Whanaungatanga Mure Ore

E mōhio ana ahau

E mōhio ana ahau ka mutu tō mātou aroha tētahi ki tētahi i tua atu i tēnei oranga me tērā atu, ā, ko ngā mea e hangaia ana e tātau i tēnei rā, ka mau tonu mō ake tonu atu. 

Ngā korukī:

I kī a Garrison Keillor i tētahi wā:

“Kāore he mea e mahia ana e koe mō (ō) tamariki e moumou ana. Te āhua nei kāore rātou i te mōhio ki a mātou, e whakaparo ana, e ārai ana i o tātau kanohi, ā, he uaua ki a rātou te whakawhetai, engari e kore rawa e moumou ngā mea e mahia ana e mātou mō rātou.”

I kī a Hodding Carter i tētahi wā:

“E rua noa iho ngā taonga tūturu e taea ana e tātau te tūmanako ki te hoatu i a mātau tamariki. Ko tētahi he pakiaka; ko tētahi, he parirau.”

I kī a Kahil Gibran i tētahi wā:

“Ehara ō tamariki i ō tamariki.  Ko rātau ngā tama me ngā tamāhine o te hiahia o te Ora ki a ia anō.”

Pātai:

He aha ngā huānga o te ora ka taea e koe te waihanga tahi hei mātua me tō tamaiti ka mau tonu i roto i ō wairua puta noa i a ake tonu atu?

E kī ana te rangatahi, “Kei te tino mahi ahau ki tēnei take i tēnei wā.”  Kei te mātakitaki ahau, mai i te āhua o waho, i te oranga o taku tamāhine i a ia e taitamariki ana, me te rapu i aua huānga matua kua hono tahi i a mātau i tōna oranga katoa.  E ngana ana ahau ki te mōhio me pēhea taku whakauru ki te whārite o tōna oranga me ōna kōwhiringa āhua noho.  He tūnga me anga atu ngā mātua katoa i tētahi wā.  Whakapono mai ki a au ina kī atu ahau he maha ngā take e tae ana ki a tātau tamariki ahakoa e iwa, e rua tekau mā iwa rānei.  Kua waihangatia e au tētahi rārangi ngāwari māu kia kitea ai e koe ā muri ake nei te wāhi e uru ai koe ki te aronui o ngā mea. I ahu mai i tētahi tāpare tohutoro whaiaro, koinei ngā take e pā ana, e whakaawe ana i ngā whakataunga me ngā tauhohenga ki ngā pūkenga mātua e tipu haere ana:

• Ira tangata
• Iwi/iwi
• Culture/ unspoken codes/ voices of the Elders
• Whakapono/ Ngā koha wairua
• Akomanga
• Mātauranga
• matatika
• Ngā Tirohanga Tōrangapū
• He pēhea te whakatipu a ōku mātua i a au
• Tōku ake āhuatanga me tōku tuakiri
• Mārakerake Pāpori
• Taku Karanga Destiny

          I whakatūpato atu ahau ki a koe ehara i te mea ngāwari tēnei haerenga mātua.  He nui tonu ngā mea e haere ana i roto i o tātau mahunga me o tātau ngākau i a tātau e haere ana i roto i te rīrapa o te “mātuatanga”.  Kāore au i te whakaaro ka whai wā mātou ki te whakaaro he aha tātau e mahi ai, e kōrero ana i ngā mea e mahia ana, e kī ana hoki tātau.  Ko te nuinga o ngā mea e tūpono ana i roto i tō mātou pātahitanga ki ā mātou tamariki me te mahi o ia rā ki te whakahaere i tō mātou oranga whānau me ā mātou mahi kua mahia i roto i tētahi “tūnga tauhohenga”, ehara i te “tukanga whakaaro”.  He maha ngā wā e haere mai ana ngā tamariki ki a mātau me “ngā mea” i roto i tō rātou oranga, ā, me whakaaro tātau i runga i o tātau waewae.  Ko te tikanga o tēnei mēnā kāore tātau i taua wā, tērā pea kāore tātau e whiwhi i ngā hua e hiahiatia ana e tātau, ā, e hiahiatia ana e rātou i a mātau.  Kāore au i te māharahara ki ngā kōrero a te tangata, ko tēnei haerenga mātua he nui te hit and miss me te whakamātautau me te hapa.  He wāhanga tēnei o tātau i roto i tō tātau “āhuatanga tangata”.  Ehara i te mea me tino tika koe, ā, e koa ana ahau kāore te “Wairua Nui” e hiahiatia ana e tātau.  Heoi anō, e hiahiatia ana e te “Wairua Nui” kia noho tātau hei mātua tino pai e taea e tātau. 

Ko te mahi pono e kimi ana te “Wairua Nui”, ā, e tika ana kia whiwhi a tātau tamariki i a tātau.  E mōhio ana ahau kai runga tātau i te wero.

Ki te titiro whakamuri ki taku haerenga hei matua, e mōhio ana ahau kua hoatu e au taku katoa.  Kua ngana ahau ki te noho pūmau i roto i te haerenga o taku tamaiti i roto i te ora.  E mōhio ana ahau kua mahi ahau i ngā patunga tapu whaiaro, engari kāore au i te tatarahapa nā te mea ko tōna oranga tōku manakē tuatahi.  I te matenga o tōna pāpā, ka kī atu ahau e kore rawa ahau e tuku i tētahi tangata kia haere mai ki roto i tōku oranga e whakapōrearea ana i aku kawenga hei matua. 

Kāore au i te kī e whakaaro ana ahau me mahi tēnei e ētahi atu, engari e kī ana ahau kia noho koe hei mātua me whakarite koe kia kaua koe e aro atu ki ō kawenga mātua i tō tamaiti.  Kua kite ahau i te tokomaha o ngā tamariki i te taha nā te mea ko ngā manakē o te mātua ko te whakarite i tētahi atu tāne, wahine rānei hei whanaungatanga tuatahi mō rātou.  Ā, ko tōku āhuatanga, me whāki ahau, tērā pea ka haere mai ēnei whanaungatanga, engari ko tō whanaungatanga ki tō tamaiti ka tua atu i te arai.  E whakaaro ana ētahi tāngata ka tipu ake ō tamariki, ka mahue i a koe, ā, mēnā kua hoatu e koe ki a rātou katoa, i tētahi rā ka mahue koe ko koe anake. E mōhio ana ahau mō ētahi tāngata tērā pea he āhua whakarērea.  Āe, ka tipu ake a tātau tamariki, ka mahue i a tātau, ko ētahi i mua ake i ētahi atu, engari i roto i ngā ahurea me ngā iwi maha, ehara tēnei i te mea e tūmanakohia ana, engari e hiahiatia ana. 

          E whakapono ana anō ahau ki te whārite.  Ki taku whakaaro mēnā ka whakamōhio mātou ki te hoa pakeke mai i te tīmatanga i te hira o ā mātou tamariki ki a tātau, ā, ka mātakitaki mātou i ā rātou tauhohenga ki tō mātou kāhua mātua, ka mōhio mātou mēnā he pātahitanga pai tēnei mō ngā tāngata katoa e pā ana.  I ngā wā katoa ka kī a Māmā, “Tīmata i te huarahi e hiahia ana koe ki te whakamutu.”  Ehara i te mea e aroha ana koe ki ēnei “Māmā i kōrero pono i ngā wā katoa” i roto i tēnei pukapuka? He nui te mōhiotanga, ā, mēnā he pono tātau ki a tātau anō, ā, e tino pā ana tātau ki te painga o a tātau tamariki me te oranga o o tātau whānau, e mōhio ana tātau mēnā he pai tērā tangata i roto i te whanaungatanga ki a tātau, kāore rānei.  E hiahiatia ana kia “ara” tātau, kaua e “moe” i roto i tō tātau oranga.  Nō reira mēnā he pono he tūhononga mutungakore tō tātau whanaungatanga ki a tātau tamariki, me pēhea tātau e whakauru ai i tēnei ki roto i te horopaki o te āhua o tā tātou whakawhanaketanga, te whāngai me te tiaki i ngā huānga o tō tātou whanaungatanga e kawe ana i a tātau i roto i te mātotoru me te angiangi, i te pai me te kino, i tō rātou tamarikitanga me te pakeketanga,  ā, i roto i tēnei oranga me tērā atu? 

Tuatahi, me mōhio tātou he aha ēnei huānga i roto i tō tātau pātahitanga ki a rātou, kātahi ka mōhio me pēhea tātau e mahi ai, kātahi anō me pēhea tātau e tiaki ai i ēnei huānga.

Pātai:

He aha ngā huānga i roto i te whanaungatanga matua-tamaiti e tū atu ana ki ngā ringa o te wā?

 E mārama ake ana kāore e taea e au te waiho aku utauta whakaako i ngā āhuatanga katoa o tōku oranga?  Ngā mihi mō tō manawanui i tēnei tukanga!!  Āe, anei taku rārangi, ā, ka whai wāhi koe ki te waihanga i tō ake rārangi.

Ko ngā huānga mure ore o te Whanaungatanga Matua-Tamaiti ko:

• Te aroha tōtika
• Te aroha tōtika
• Te aroha me te kore aho e piri ana
• Aroha ahakoa
• Te aroha kaore he waeine o te wehenga
• Te aroha e whakaaturia ana i roto i te wāhi o te ngākau tapu
• Ko te aroha ka mau tonu ki te patunga tapu
• Te aroha nui ki te whakaora i a rātau
• Te aroha nui ki te tuku i tō ora
• Te aroha hei wāhanga o wai rātou
• E aroha ana ki te aroha ki a rātou me te mōhio e aroha ana rātou ki a koe
• AROHA –te aroha parakore noa iho

Pātai:

Ka kite koe i te nui o ēnei huānga o te Whanaungatanga Matua-Tamaiti ki te hanga i tētahi tūāpapa mure ore?